Działania podjęte przez Bank Spółdzielczy w Janowie Lubelskim

Podobnie jak cały sektor bankowy monitorujemy czynności podejmowane przez regulatorów w zakresie wskaźników referencyjnych oraz wdrażamy rozwiązania mające na celu dostosowanie swoich działań do wymogów Rozporządzenia BMR.

W Banku Spółdzielczym w Janowie Lubelskim przyjęliśmy plan na okoliczność zaprzestania opracowywania lub istotnej zmiany wskaźników referencyjnych wykorzystywanych
w relacjach z klientami i odzwierciedlenia ich w odpowiednich umowach w zakresie:

• wyznaczenia tzw. wskaźnika alternatywnego, który będzie stosowany
  w związku z zaistnieniem takich zdarzeń jak zaprzestanie opracowywania lub publikowania wskaźnika referencyjnego,
• wskazania rozwiązań, które znajdą zastosowanie w przypadku, gdy nie został wyznaczony wskaźnik alternatywny lub nie może być on stosowany w związku
  z zaistnieniem takich zdarzeń jak zaprzestanie jego opracowywania lub publikowania,
• wskazania działań, jakie bank podejmie w przypadku stałej lub tymczasowej niedostępności wskaźnika referencyjnego.

Załącznik nr 1: Pakiet informacyjny dot. wskaźników referencyjnych 

Załącznik nr 2: Treść wzorcowych klauzul awaryjnych

Komisja Nadzoru Finansowego 27 września br. opublikowała „Mapę Drogową” procesu zastąpienia wskaźników referencyjnych WIBOR^® i WIBID^® przez indeks WIRON^® (Warsaw Interest Rate Overnight).

Najważniejsze założenia  „Mapy Drogowej”:

• Reforma wskaźników referencyjnych w Polsce zostanie zrealizowana do końca 2024 r., przy czym produkty oparte o nowy indeks WIRON^® mogą pojawić się na polskim rynku już w 2023 roku.
• Całkowite zaprzestanie opracowywania i publikacji wskaźników WIBOR^® i WIBID^® jest planowane w 2025 roku.
• Docelowo WIRON^® ma stać się kluczowym wskaźnikiem referencyjnym stopy procentowej zgodnie z rozporządzeniem BMR.

Komunikat KNF z dnia 27 września 2022

Komisja Nadzoru Finansowego 12 października br. opublikowała komunikat Komitetu Sterującego Narodowej Grupy Roboczej ds. reformy wskaźników referencyjnych, który  przyjął wniosek administratora wskaźników referencyjnych GPW Benchmark SA o uznanie danych transakcyjnych pozostających w posiadaniu GPW Benchmark SA za właściwe
i wystarczające do wyznaczenia historycznych wartości indeksu WIRON. Dane zostały zweryfikowane i przekazane przez te banki, które wyraziły gotowość pełnienia roli podmiotów przekazujących dane na rzecz kalkulacji indeksów opartych bezpośrednio o transakcje, w tym przede wszystkim indeksu WIRON, który jest opracowywany na podstawie transakcji depozytowych zawieranych przez nie z instytucjami kredytowymi, finansowymi oraz z dużymi przedsiębiorstwami zgodnie z zasadami określonymi przez administratora.

Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej ds. reformy wskaźników referencyjnych podjął decyzję o wyborze indeksu WIRON jako alternatywnego wskaźnika referencyjnego stopy procentowej, którego danymi wejściowymi są informacje reprezentujące transakcje ON (overnight)

Komunikat KNF z dnia 12 października 2022

WIRON zastąpi WIBOR – informacje dla klientów Banku Spółdzielczego w Janowie Lubelskim

W Polsce trwają prace nad nowym wskaźnikiem referencyjnym stopy procentowej. Wskaźnik ten stosowany jest przy wyliczaniu oprocentowania kredytów, a także przy podawaniu kosztów produktów leasingowych, faktoringowych, inwestycyjnych czy ubezpieczeniowych. Oto co już dziś warto wiedzieć na temat nowego wskaźnika o nazwie WIRON.

Zanim wyjaśnimy Ci, na jakim etapie są prace i dlaczego zostały podjęte, przypominamy: na obecnym etapie nie musisz podejmować żadnych działań. Twoje umowy kredytowe z naszym bankiem pozostają bez zmian i są w pełni wiążące.

Najważniejsze, co musisz wiedzieć o WIRON:

• Zrzeszenie BPS, do którego należy Bank Spółdzielczy w Janowie Lubelskim, uczestniczy w pracach nad reformą wskaźników referencyjnych.
• Aktualnie klienci naszego banku nie muszą podejmować żadnych działań związanych
  z publikacją nowego wskaźnika – WIRON.
• W najbliższym czasie nie będziemy wprowadzać żadnych zmian w obowiązujących umowach kredytowych. Ustawowa zmiana istniejących umów kredytowych planowana jest dla całego sektora bankowego dopiero na rok 2025.

Kto pracuje nad zmianą wskaźników referencyjnych?

Na wniosek uczestników rynku Urząd Komisji Nadzoru Finansowego (UKNF) powołał Narodową Grupę Roboczą ds. reformy wskaźników referencyjnych (NGR). W jej skład wchodzą m.in. przedstawiciele:

• banków działających na polskim rynku, w tym Banku BPS reprezentującego Zrzeszenie BPS,
• funduszy inwestycyjnych, firm ubezpieczeniowych, leasingowych, emitentów obligacji,
• UKNF, NBP, Ministerstwa Finansów, BFG,
• GPW Benchmark, czyli administratora wskaźnika WIBOR, spółki zależnej Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie.

Z czego wynika zastąpienie wskaźnika WIBOR wskaźnikiem WIRON?

Zmiana wskaźnika referencyjnego jest częścią szerzej zachodzących zmian na rynkach finansowych, nie tylko w Polsce, ale również w Unii Europejskiej i USA. W ostatnich latach widać trend opierania wskaźników o depozyty jednodniowe, tzw. overnight. Zmiany wskaźników referencyjnych miały już miejsce w przypadku euro, dolara, funta brytyjskiego czy franka szwajcarskiego.

WIRON – Warsaw Interest Rate Overnight – to wskaźnik referencyjny oparty właśnie o depozyty jednodniowe w bankach od instytucji finansowych i dużych przedsiębiorstw.

Szczegółowy opis wskaźnika znajduje się na stronie: https://gpwbenchmark.pl/opisy_indeksow

Jak wygląda harmonogram zmian?

• 13 lutego 2023 r. WIRON stał się wskaźnikiem referencyjnym stopy procentowej zgodnie
  z informacją zamieszczoną na stronie internetowej KNF. Jest regularnie wyliczany
  i publikowany przez GPW Benchmark, czyli administratora wskaźnika WIBOR, spółki zależnej Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Banki mogą go już stosować w swoich transakcjach na stopę procentową zawieranych na rynku międzybankowym.

• Banki mogą wprowadzać do oferty kredyty stosujące indeks WIRON równolegle z dotychczas oferowanymi kredytami na WIBOR. Należy spodziewać się, że w ofercie różnych banków kredyty oparte o WIRON mogą stopniowo pojawiać się w 2023 i 2024 roku.
• W 2023 roku banki na rynku będą prowadzić prace związane z dostosowaniem systemów informatycznych, procedur wewnętrznych oraz wzorów umów do oferowania klientom wszystkich typów produktów finansowych stosujących indeks WIRON.
• W 2024 roku możliwa powinna być emisja obligacji, także tych korporacyjnych
  i samorządowych, stosujących indeks WIRON.
• Do końca 2024 roku planuje się dokonanie zmiany polskich i unijnych aktów prawnych regulujących funkcjonowanie indeksu WIRON.
• Ustawowa zamiana wskaźnika referencyjnego na WIRON w kredytach opartych na wskaźniku WIBOR oraz zaprzestanie opracowywania wskaźników WIBOR i WIBID zaplanowana jest na rok 2025.

Gdzie szukać więcej informacji o WIBOR i WIRON

Wszystkim zainteresowanym funkcjonowaniem dotychczasowego wskaźnika referencyjnego WIBOR, a także powodami reformy, polecamy stronę internetową przygotowaną przez Związek Banków Polskich - https://bankiwpolsce.pl/

Podstawowym źródłem informacji na temat planowanej likwidacji WIBOR jest strona internetowa Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego https://www.knf.gov.pl oraz strona GPW Benchmark https://gpwbenchmark.pl/

Najczęściej zadawane pytania

1. Co to jest WIBOR i w jaki sposób jest wyznaczany?

WIBOR to skrót od Warsaw Interbank Offered Rate. W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że jest to cena (czyli oprocentowanie), po jakiej banki udzielają sobie wzajemnie pożyczek na tzw. rynku międzybankowym. W praktyce odbywa się to w postaci tzw. kwotowań wiążących: bank zobowiązuje się do zawarcia transakcji po podanej cenie.

Sytuacja na rynku jest dynamiczna, dlatego wskaźnik WIBOR jest ustalany codziennie. Proces ten jest stale monitorowany, nadzorowany, kontrolowany, poddawany wewnętrznym i zewnętrznym audytom. Administratorem wskaźnika WIBOR jest GPW Benchmark, spółka zależna Giełdy Papierów Wartościowych: https://gpwbenchmark.pl/.

Urząd Komisji Nadzoru Finansowego w komunikacie z 6 grudnia 2022 r. potwierdził, że opracowywanie wskaźnika referencyjnego stopy procentowej WIBOR, stosowanego w Polsce przez banki i inne podmioty nadzorowane, odbywa się zgodnie z wymaganiami określonymi w rozporządzeniu Parlamentu i Rady (UE) nr 2016/1011.

2. Czy nowy wskaźnik referencyjny WIRON zmieni koszty kredytów?

Koszt kredytów, zarówno tych hipotecznych, gotówkowych, jak i tych dla przedsiębiorstw, zależy
w największym stopniu od stóp procentowych Narodowego Banku Polskiego. Kiedy rosną stopy procentowe, rosną również koszty kredytów. W ostatnim roku stopy procentowe były podnoszone wielokrotnie, ponieważ jest to główna metoda walki z inflacją.

Reforma wskaźnika referencyjnego jest spowodowana zmianami na rynkach finansowych. Jej celem jest dostosowanie rynku polskiego do trendów międzynarodowych, nie zaś zmiana kosztów kredytów. Dodatkowo przy przejściu ze stawki WIBOR na WIRON w aktualnych umowach kredytowych prawdopodobnie zastosowany zostanie specjalny mechanizm kompensacyjny, którego wysokość poda w rozporządzeniu Ministerstwo Finansów. Do zmian tych prawdopodobnie dojdzie w 2025 roku, a szczegóły są dopracowywane przez Narodową Grupę Roboczą ds. reformy wskaźników referencyjnych (NGR).

3. Czy muszę podpisać z bankiem nową umowę uwzględniającą WIRON?

Nie. Nie musisz podejmować żadnych działań. Wszystkie Twoje umowy z Bankiem Spółdzielczym w Janowie Lubelskim pozostają w mocy. Aktualnie WIRON nie ma wpływu na koszty Twojego kredytu.

4. Kiedy będzie możliwość skorzystania z produktów opartych o WIRON?

Bank Spółdzielczy w Janowie Lubelskim przygotowuje się obecnie w zakresie systemów informatycznych, procedur wewnętrznych oraz wzorów umów do oferowania klientom wszystkich typów produktów finansowych stosujących wskaźnik WIRON. O wszystkim będziemy informować na bieżąco.

5. Czy WIRON jest lepszy niż WIBOR?

Reforma wskaźnika referencyjnego jest spowodowana zmianami na rynkach finansowych. Jej celem jest dostosowanie rynku polskiego do trendów międzynarodowych, które przynoszą dominację wskaźników opartych o depozyty jednodniowe. Zmiany wskaźników referencyjnych miały już miejsce w przypadku euro, dolara, funta brytyjskiego czy franka szwajcarskiego.

WIRON – Warsaw Interest Rate Overnight – to wskaźnik referencyjny oparty właśnie o depozyty jednodniowe w bankach od instytucji finansowych i dużych przedsiębiorstw.

6. Kto kontroluje wskaźniki referencyjne w Polsce?

Każdy wskaźnik referencyjny, zarówno WIBOR jak i WIRON, musi być zgodny z Rozporządzeniem BMR. Jest to dokument przyjęty w 2018 roku przez Parlament Europejski i Radę UE, określa zasady opracowywania wskaźników referencyjnych, a także ramy działania administratorów stawek referencyjnych, podmiotów dostarczających dane oraz podmiotów wykorzystujących stawki
w produktach finansowych (czyli m.in. banków).

Administratorem wskaźników referencyjnych w Polsce jest GPW Benchmark, spółka zależna Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, kontrolowana przez KNF.

Proces wyznaczania WIBOR i WIRON w pełni podlega kontroli KNF.

Komisja Nadzoru Finansowego 10 grudnia 2024 opublikowała komunikat Komitetu Sterującego Narodowej Grupy Roboczej (KS NGR), powołanej w związku z reformą wskaźników referencyjnych, który na posiedzeniach 21 listopada 2024 roku oraz 6 grudnia 2024 roku przeprowadził dyskusję oraz podjął decyzję o wyborze propozycji indeksu o technicznej nazwie WIRF – bazującego na depozytach niezabezpieczonych Instytucji Kredytowych i Instytucji Finansowych, jako docelowego wskaźnika referencyjnego stopy procentowej, który miałby zastąpić wskaźnik referencyjny WIBOR. Administratorem WIRF– w rozumieniu Rozporządzenia BMR będzie spółka GPW Benchmark S.A., wpisana do rejestru Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA). Tym samym KS NGR zweryfikował i zmodyfikował swoją wcześniejszą decyzję o wyborze WIRON (pierwotnie WIRD)1 na podstawie przesłanek wskazanych poniżej, a także wspomnianych w poprzednich komunikatach NGR.

Komunikat KNF z dnia 10 grudnia 2024